شیر یک طرفه (Check valve)
شیر یک طرفه معمولا برای یکسو نمودن جریان و یا به عبارت دیگر برای جلوگیری از عبور جریان برگشتی به کار می رود.
معمولا برای شبکه هایی که دارای اختلاف ارتفاع زیادی است ، از این شیرها استفاده می شود.
در برخی موارد هم برای محافظت از توربو ماشین ها استفاده از chek valve اجتناب ناپذیر است.انتخاب نوع و طریقه نصب آن خود نیاز به تجربه و مهارت زیادی دارد.
شیر های یکطرفه جهت برقراری جریان در یک جهت خط لوله مورد استفاده قرار می گیرند. این شیرها به صورت اتوماتیک کار
می کنند . اصل اساسی در طراحی این قطعات مسدود ساختن خط جریان در صورت ایجاد پدیدة بازگشت است. به همین
خاطر طراحی های متنوعی برای آن ها انجام شده است. در صنعت بیشتر از مدل لوالیی استفاده می شود . شیر یک طرفه
دارای جهت حرکت سیال می باشد . تنها شیری که نیاز به اپراتور ندارد شیر یک طرفه می باشد
انواع شیر یک طرفه
شیر یک طرفه دریچه ای (valve check Swing)
valve check Swing با دیسکی که روی یک لولا یا شفت می چرخد نصب می شود. دیسک از روی seat جدا می شود تا جریان رو به جلو حرکت کند و هنگامی که جریان متوقف می شود، دیسک به سمت seat چرخانده می شود تا جریان معکوس را مسدود کند. وزن دیسک و جریان برگشتی بر ویژگی های خاموشی شیر تأثیر می گذارد.
شیر یک طرفه لوالیی ویفری (valve check wafer type Swing)
ساختار کلی شیر یک طرفه دریچه ای ویفری همانند شیر یکطرفه دریچه ای استاندارد می باشد ولی تقاوت آن ها در نوع بدنه می باشد که در این نوع بدنه ویفری بین فلنجی می باشد، و افت فشار اندکی را دارد و در در سیستم های تاسیسات بدلیل
عدم فضای کافی از شیر یکطرفه ویفری لوالیی استفاده می شود و دیسک با حرکت 9۰ درجه یا همان شبه آونگی با فشار
سیال حرکت کرده و سیال را از خود عبور می دهد
شیر یک طرفه فشاری Valves Check Lift
اجزا این نوع شیر شامل یک پیستون یا یک کره است که به جای دیسک به کار می رود. کره یا پیستون کاملا در سیت قرار می گیرد و هم به صورت عمودی، هم افقی می توانند در خط لوله نصب شوند .
نحوه عملکرد آن ها بر اساس اصل جاذبه است به این صورت که هنگامی جریان در زیر سیت ایجاد می شود کره را ازسیت جدا می کند و سیال از اطراف توپ عبور می کند و در صورت توقف یا برگشت جریان، کره یا پیستون به دلیل نیروی جاذبه موجود به پایین می آید و به سیت می چسبد و باعث آب بندی و جلوگیری از بازگشت جریان می شود.